Huidkanker

Onrustige of kwaadaardige huidafwijkingen

Huidkanker is helaas de meest voorkomende kankervorm onder mensen met een blanke huid. In Nederland neemt het aantal mensen met huidkanker explosief toe. Naast het aantal mensen met huidkanker neemt ook het aantal mensen met een voorstadium van huidkanker snel toe.

Symptomen

Plekjes waarin huidkanker ontstaat veranderen vaak in korte tijd op onverklaarbare wijze. De 3 belangrijkste symptomen zijn:

  • een ruw, makkelijk bloedend plekje
  • een wondje dat niet vanzelf geneest
  • een vreemd rood of zwart gezwelletje

Let ook op bij moedervlekken die plotseling groter worden, jeuken, bloeden, of er vreemd gaan uitzien. De meeste vormen van huidkanker ontstaan op aan zon blootgestelde delen van het lichaam, zoals het gezicht, de hoofdhuid (bij kalende mannen), hals, nek, decolleté, onderarmen en handruggen.

Soorten

De meest voorkomende soorten huidkanker zijn:

  • Actinische Keratose: een voorstadium van huidkanker. Dit zijn meestal rode, ruw aanvoelende plekjes die gemakkelijk bloeden. Een actinische keratose kan uitgroeien tot een plaveiselcelcarcincoom.
  • Basaalcelcarcinoom (BCC): de meest voorkomende soort huidkanker bij blanke mensen. Het BCC heeft meerdere verschijningsvormen, maar meestal zien we een rood, glazig bultje of zweertje. Deze vorm van huidkanker zaait niet uit maar kan soms grote vormen aannemen (groter dan 2 cm).
  • Lentigo maligna: een voorstadium van het melanoom. Het ontwikkelt zich als een groeiende bruine of bruinzwarte pigmentvlek die meestal op het gezicht zit bij oudere mensen
  • Melanoom:  de meest levensbedreigende vorm van huidkanker, omdat het relatief snel kan uitzaaien via de lymfeklieren en het bloed. Het uit zich als een donkergekleurde wat grotere moedervlek. Soms kan het melanoom ook bloeden of zweren. In zeldzame gevallen is een melanoom niet bruin of zwart maar juist rood of zelfs wat huidkleurig.
  • Plaveiselcelcarcinoom (PCC): een vorm van huidkanker die soms kan uitzaaien naar de lymfeklieren en andere organen. Meestal ziet het eruit als een bloedend zweertje dat niet geneest.
  • Ziekte van Bowen: een voorloper van het plaveiselcelcarcinoom. Het ziet eruit als een gemakkelijk bloedende, wat ruwe rode plakkaat of zweertje in de huid, dat soms lijkt op een eczeemplek.
  • Merkelcarcinoom: een zeldzame vorm van huidkanker die ontstaat uit Merkelcellen, een soort huidzenuwcellen. Het Merkelcarcinoom kan vaak terugkeren na behandeling en heeft grote kans om uit te zaaien.
  • Talgkliercarcinoom: een zeldzaam maar wel agressieve vorm van huidkanker. Het ontstaat uit een talgklier en zit in de meeste gevallen in de huid in of rondom de oogkas.

Oorzaken

Huidkanker ontstaat doordat bepaalde cellen van de huid en huidaanhangsels zich ongeremd delen. Huidcellen kunnen zich ongeremd delen doordat het erfelijk materiaal (het DNA) van deze cellen beschadigd is.

Onderzoekers hebben aangetoond dat teveel UV straling over langere periode de belangrijkste veroorzaker is van huidkanker. Deze UV straling is niet alleen afkomstig van de zon, maar ook van de straling opgewekt in zonnebanken. De tijdens de kinderjaren opgelopen blootstelling aan UV stralen en ook het aantal keren dat men in zijn leven in de zon is verbrand, blijken ook positief geassocieerd te zijn met een verhoogd risico op het krijgen van een huidkanker.

Hoewel huidkanker in theorie bij alle mensen kunnen optreden zijn er een aantal risicogroepen bekend die een extra risico hierop hebben:

  • Mensen met een blanke huid hebben minder pigment en verbranden daardoor eerder in de zon. Zij hebben meer risico op het oplopen van een huidkanker dan mensen met een donkere huid.
  • Erfelijkheid: huidkanker komt vaak voor in families. Dit komt niet alleen omdat de gevoeligheid wordt overgedragen, maar ook andere factoren zoals de huidtype en leefstijl.
  • Oudere leeftijd: huidkanker komt vaker voor bij oudere mensen omdat ze relatief meer zonnestralen op hun huid hebben gehad.
  • Verlaagde afweer: mensen met een verlaagd afweersysteem (bijv. AIDS, orgaantransplantaties, bloedkanker) lopen een verhoogd risico op het verkrijgen van een huidkanker, omdat hun afweer niet of verminderd in staat is om beschadigde opperhuidcellen te herkennen en te herstellen.

Dit kun je zelf doen

Met deze tips kun je het risico op het ontwikkelen van huidkanker verkleinen:

  • Laat de huid voorzichtig wennen aan de huid en voorkom te allen tijde zonverbranding
  • Vermijd de zon tussen 12:00 – 15:00 uur
  • Zoek regelmatig de schaduw op
  • Bedek hoofd en lichaam zoveel mogelijk met een hoed of kleding
  • Smeer onbedekte huid minimaal elke 2 uur, of na zwemmen of inspanning, in met spf30 of hoger
  • Vermijd het gebruik van zonnebanken
  • Ook bij zelf bruinende middelen is aanvullende zonbescherming nodig

In het algemeen geldt dat hoe eerder de diagnose huidkanker is vastgesteld, hoe beter de prognose is. Als behandelaar van de huid ben ik altijd bedacht op verdachte of onrustige vlekjes en plekjes. Bij verdenking van onrustige cellen zal ik je adviseren naar de huisarts of dermatoloog te gaan.

Chat openen
Hallo! Hoe kan ik je helpen?